CO ODCZUWA ŻEGLARZ W CZASIE RUCHU BOJERA?

Witold Kurski – były zawodnik bojerowy

      CO   ODCZUWA  ŻEGLARZ  W CZASIE  RUCHU ŚLIZGU   LODOWEGO ?

Dla każdego kursu g względem wiatru rzeczywistego możemy odszukać na wykresie  Hereshoffa trójkąt prędkości składający się  z prędkości wiatru rzeczywistego VT, prędkości własnej ślizgu  VS  oraz prędkości wiatru pozornego VAP. Łatwo jest też odszukać  stałą ślizgu ,,k'' jako kąt pomiędzy bokiem przedstawiającym wiatr pozorny a kierunkiem ruchu ślizgu. Wykres ten pokazuje nam w przybliżeniu zmienność szybkości własnej ślizgu  zależnie od kursu względem wiatru rzeczywistego. Są to odcinki O-C,  O-D,  O-E,  O-F, O-G. Wielkość i kierunki wiatru pozornego przedstawiają odcinki D-B,  E-B,  F-B,  G-B. Na rysunku 1 przytoczono również obowiązujące wzory do obliczenia prędkości własnej  ślizgu VS  oraz prędkości wiatru pozornego VAP.

Omawiany wykres Hereshoffa został wykreślony dla stałej  k = 20 stopni. Z jego analizy wynikają wnioski znane wszystkim bojerowcom, co do charakterystycznych kursów.  Na wszystkich kursach  względem wiatru rzeczywistego ślizg lodowy żegluje zawsze pod kątem ostrym do wiatru pozornego i równym stałej ślizgu ,,k'', która wynosi 20 stopni.         

Aby lepiej uzmysłowić jak ze zmianą kursu zmienia  się  wiatr pozorny, wykonajmy drugi wykres na którym wyeksponujemy  na poszczególnych kursach prędkości wiatru własnego oraz pozornego. W każdym przypadku wiatr pozorny na danym kursie jest sumą wektorów wiatru  rzeczywistego VT oraz wiatru własnego (Obrócony na kierunek przeciwny wektor szybkości ślizgu VS ). Oczywiście największy wiatr pozorny  działa na ślizg jeśli żegluje on kursem półwiatr.   

W czasie ruchu ślizgu żeglarz odczuwa jedynie wiatr pozorny i to zakłócony obecnością żagla. Żeglarz nie jest jednakże pozbawiony informacji o kierunku wiatru rzeczywistego, bowiem te informacje stale do niego dopływają,  a osobisty komputer pod jego kaskiem  przetwarza je w niewiarygodnym tempie. Podczas zwrotów mózg zapamiętuje kierunki na których żagiel nie pracuje lub łopoce,  a podczas żeglugi wybranym kursem odmienne reakcje na sterownicy czy szotach lub ze strony ugięcia płozownicy natychmiast są przetwarzane na informacje o kierunku wiatru i o pracy żagla.  Podobnie doświadczeni piloci szybowcowi   po reakcji sterów trzymanych w ręku bezbłędnie czują prędkość szybowca. Niektórzy  piloci i sternicy łodzi regatowych do perfekcji rozwijają te umiejętności i wtedy mówimy o  mistrzach sportu.    

                                                                              Opracowano 15 czerwca 2017 r. w Gdańsku

Opracował na blogu Paweł Kurski - fan żeglarstwa lodowego